ΑΚΜΗ
Η ακμή είναι μια φλεγμονή των τριχοσμηγματογόνων μονάδων συγκεκριμένων περιοχών του σώματος ( πρόσωπο και κορμός )
Η ακμή παρατηρείται συχνότερα κατά την εφηβεία και εκδηλώνεται με :
• Φαγέσωρες ( φαγεσωρική ακμή)
• Βλατιδοφλύκταινες (βλατιδοφλυκταινώδης ακμή)
• Ή οζίδια και κύστεις ( συρρέουσα ακμή)
Η ακμή δεν έχει συγκεκριμένο λόγο που εμφανίζεται.
Η ακμή είναι πολυπαραγοντική και σχετίζεται με :
• Οικογενειακό ιστορικό: Η τάση να δημιουργείται ακμή είναι κληρονομική. Για παράδειγμα, η ακμή που έχει ένα αγόρι στην εφηβεία έχει κληρονομηθεί από κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας
• Ορμονική δραστηριότητα
• Στρες
• Συσσώρευση νεκρών κυττάρων του δέρματος
• Βακτήρια στους πόρους
• Ερεθισμός του δέρματος μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή
• Η χρήση αναβολικών στεροειδών
• Οποιαδήποτε φάρμακα περιέχουν αλογόνα, λίθιο ή ανδρογόνα
• Έκθεση σε υψηλά επίπεδα χλωρίου
Γενικές αρχές θεραπείας της ακμής με φάρμακα:
Η ακμή για τη θεραπεία της , χρειάζεται εκτός απο το πλήρες ιστορικό του ασθενούς , τη δόση, τη διάρκεια της αγωγής, τους συνδυασμούς, τις ανεπιθύμητες ενέργειες και την ανταπόκριση στις θεραπευτικές παρεμβάσεις. Η ακμή σχετίζεται και με το οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς.
Η ακμή στις γυναίκες θα πρέπει να συζητείται τακτικά η συχνότητα της έμμηνου ρύσης, ο βαθμός τριχοφυΐας, καθώς και η χρήση καλλυντικών προϊόντων.
Η ακμή έχει συγκεκριμένη θεραπεία η οποία θα πρέπει να δίνεται με σαφείς και ρητές οδηγίες. Οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ των ενεργών φλεγμονωδών βλαβών και των πορφυροκόκκινων ή με υπερμελάγχρωση κηλίδων που έχουν υποχωρήσει. Θα πρέπει, επίσης, να δίνεται έμφαση στην τοπική εφαρμογή των προϊόντων σε ολόκληρη την προσβεβλημένη περιοχή και όχι μόνο σε συγκεκριμένες βλάβες, καθώς και στο γεγονός ότι τόσο οι από του στόματος χορηγούμενες όσο και οι τοπικά εφαρμοζόμενες θεραπευτικές αγωγές θα πρέπει να ακολουθούνται σε καθημερινή βάση, εφόσον η φύση της θεραπείας είναι προληπτική.
Η ακμή που δεν υποχωρεί μετά το πέρας της θεραπείας μπορεί να οφείλεται σε αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων, προϋπάρχουσες παθήσεις ή στην ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά. Η ακμή ως πιο σημαντική αιτία υποτροπής έχει τη μη τήρηση του θεραπευτικού σχήματος. Η χρήση φαρμάκων τα οποία γίνονται καλά ανεκτά από τους ασθενείς, με βολικά δοσολογικά σχήματα και με αισθητικά αποδεκτές επιδράσεις μπορούν να βοηθήσουν την κατάσταση, αλλά σε συνδυασμό με την κατάλληλη εκπαίδευση των ασθενών
Αντιβιοτικά
Η ακμή επιτρέπει την χορήγηση αντιβιοτικών φαρμάκων απ το στόμα στις εξής ενδείξεις:
• Ακμή μέτρια έως σοβαρή
• Ακμή στο στέρνο, την πλάτη ή τους ώμους,
• Φλεγμονώδης ακμή στους οποίους τα τοπικά συνδυαστικά σκευάσματα δεν έχουν οδηγήσει σε βελτίωση ή δεν γίνονται ανεκτά,
ασθενείς στους οποίους θεωρείται απαραίτητος ο πλήρης έλεγχος της κατάστασης, όπως αυτοί που εμφανίζουν ουλές ή αναπτύσσουν φλεγμονώδη υπερμελάγχρωση.
Συνήθως απαιτούνται 6–8 εβδομάδες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας.Η διάρκεια των περισσοτέρων από του στόματος θεραπειών είναι τουλάχιστον 3 – 6 μήνες.
Ρετινοειδή για χορήγηση από το στόμα
• Ισοτρετινοΐνη
Η κυστική ακμή αντιμετωπίζεται εξαιρετικά με τη χρήση ρετινοειδών από το στόμα. Ωστόσο, είναι χρήσιμο και σε λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις ακμής, για την πρόληψη της ανάγκης συνεχούς θεραπείας και επαναλαμβανόμενων επισκέψεων στον δερματολόγο που απαιτούνται για πολλούς ασθενείς.
Η ακμή σχετικά με τη θεραπεία της με ισοτρετινοίνη χωρίζεται σε
• σοβαρή ακμή,
• ακμή με λιγότερο από 50% βελτίωση μετά από 6 μήνες
θεραπείας
• περιπτώσεις που η ακμή προκαλεί ψυχολογική δυσφορία
Η ακμή έχει ως ιδανική θεραπεία την ισοτρετινοίνη η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ύφεση με διάρκεια μέχρι και πολλούς μήνες ή χρόνια.
Χωρίς ακμή παραμένουν το 40 – 60% των ασθενών που λαμβάνουν θεραπευτική αγωγή με ισοτρετινοΐνη. Το 1/3 περίπου των ασθενών που παρουσιάζουν υποτροπή θα χρειαστούν μόνο τοπική θεραπεία, ενώ οι υπόλοιποι θα χρειαστούν από του στόματος θεραπεία
Πολλοί ασθενείς της δεύτερης κατηγορίας προτιμούν μία εκ νέου θεραπεία με ισοτρετινοΐνη επειδή έχει:
• αξιόπιστη αποτελεσματικότητα
• δυνατότητα πρόβλεψης των ανεπιθύμητων ενεργειών
Γενικές αρχές θεραπείας της ακμής χωρίς φάρμακα
Χημικά πίλινγκ
Η ακμή αντιμετωπίζεται με τη χρήση χημικών peeling τα οποία βοηθούν στην επίσπευση της διαδικασίας υποχώρησης των φαγεσώρων μέσω της μετακίνησής τους στην επιφάνεια της επιδερμίδας. Η διαδικασία διαρκεί μεταξύ 2 και 7 εβδομάδες.
Τα χημικά πίλινγκ μπορούν να προκαλέσουν επιδερμόλυση της κοκκώδους στιβάδας, η οποία εξαρτάται από το pH και τη συγκέντρωση του προϊόντος που χρησιμοποιείται. Η συγκεκριμένη επίδραση έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ελαστικότητας της κεράτινης στιβάδας, καθώς:
• παράγονται νέα κύτταρα
• ενεργοποιείται η παραγωγή κολλαγόνου στο ανώτερο τμήμα του χορίου
ΦΩΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ LED
H ακμή στη φωτοδυναμική θεραπεία αντιδρά κυρίως σε τρία μήκη κύματος:
• Το μπλε
• Το ερυθρό
• Το υπέρυθρο
• Το μπλε διεισδύει στην επιδερμίδα και καταστρέφει το P.Acnes αναερόβιο βακτήριο που μετέχει στην παθογένεια της ακμής
• Το ερυθρό διειδύει βαθύτερα στο χόριο,διεγείρει τους ινοβλάστες και προκαλεί την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης
• Το near infared διεισδύει ακόμα βαθύτερα και αυξάνει την αιμάτωση,οξυγόνωση και επούλωση των ιστών, ελαττώνει τη φλεγμονή και ανακουφίζει τον πόνο.
Η ακμή θεραπεύεται σχεδόν πάντα συνδυαστικά με τα παραπάνω.
